Ελισάβετ Ηλιάδου MD, MSc
Παθολόγος με μετεκπαίδευση στο Διαβήτη
Ο διαβήτης τύπου 2, που αποτελεί το 90% των περιπτώσεων του διαβήτη, εμφανίζεται , πιο συχνά στην ενήλικη ζωή, αλλά τα τελευταία χρόνια τόσο στη παιδική όσο και στην εφηβική ηλικία, λόγω της αύξησης της παιδικής παχυσαρκίας. Χαρακτηρίζεται από σχετική έλλειψη ινσουλίνης ή και αδυναμία δράσης αυτής, με επακόλουθο την αύξηση της γλυκόζης στο αίμα. Και εδώ ευθύνονται γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Ποια άτομα είναι σε υψηλό κίνδυνο για να αναπτύξουν διαβήτη τύπου 2 και πρέπει να υποβάλλονται σε προσυμπτωματικό έλεγχο ΣΔ;
1. Άτομα υπέρβαρα ή παχύσαρκα (ΔΜΣ ≥25 kg/m2) που έχουν έναν τουλάχιστον από τους παρακάτω παράγοντες:
• Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ σε συγγενείς 1ου βαθμού (γονείς, αδέλφια, παιδιά)
• Ιστορικό υπέρτασης ή καρδιαγγειακής νόσου
• Ιστορικό δυσλιπιδαιμίας (υψηλά τριγλυκερίδια [>250 mg/dL], χαμηλή HDL <35 mg/dL])
• Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
• Καταστάσεις που σχετίζονται με αντίσταση στην ινσουλίνη (π.χ.μελανίζουσα ακάνθωση)
2. Ιστορικό προδιαβήτη τιμή γλυκόζης νηστείας > 100 mg/dl αλλά < 126 mg/dl ή > 140 mg/dl αλλά < 200 mg/dl στη 2η ώρα στη δοκιμασία γλυκόζης (καμπύλη γλυκόζης).
3. Ιστορικό ΣΔ κύησης
4. Για όλο τον πληθυσμό μετά την ηλικία των 35 ετών
5. Λοίμωξη από HIV
Εάν τα αποτελέσματα του προσυμπτωματικού ελέγχου είναι φυσιολογικά, θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τουλάχιστον ανά 3ετία, με πιθανό πιο συχνό έλεγχο ανάλογα με τα αρχικά ευρήματα και τους παράγοντες κινδύνου.
Όσο πιο πολλοί παράγοντες κινδύνου συνυπάρχουν στο ίδιο άτομο, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να εφαρμόζονται στο γενικό πληθυσμό προγράμματα πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης του διαβήτη, έτσι ώστε να αναγνωριστούν τα άτομα υψηλού κινδύνου και να γίνει παρέμβαση στην εξέλιξη του διαβήτη τύπου 2 και άμεση αντιμετώπιση όσων διαγιγνώσκονται με διαβήτη στα αρχικά ακόμα στάδια. Συστήνεται αλλαγή του τρόπου ζωής (lifestyle) και συγκεκριμένα μια υγιεινή διατροφή, πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, χαμηλή σε κορεσμένα λίπη, ζάχαρη και αλάτι, ενώ τα άτομα που είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα πρέπει να χάσουν βάρος. Να αυξήσουν τη σωματική δραστηριότητα με περπάτημα καθημερινά για τουλάχιστον 30 λεπτά ή οποιαδήποτε άλλης μορφής άσκηση, όπως ποδήλατο, κολύμπι , χορός . Συστήνεται επίσης η διακοπή καπνίσματος, η αποφυγή του stress, ο καλός ύπνος (δεν πρέπει να είναι λιγότερος από 6 ώρες και περισσότερος από 8 ώρες) και η διατήρηση της καλής υγείας του εντέρου (υγιές εντερικό μικροβίωμα)
Χρειάζεται λοιπόν ενημέρωση, ευαισθητοποίηση του κοινού και προτροπή για προληπτικό, προσυμπτωματικό έλεγχο, έτσι ώστε να σταματήσουμε την επιδημία του διαβήτη τύπου 2.
